OświadczenieRzecznika Praw Obywatelskich
Janusza Kochanowskiego
z okazji 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej
"Martwi nie mogą wołać o sprawiedliwość:
obowiązkiem żywych jest czynić to za nich"
Decyzją z 5 marca 1940 r. w Katyniu, Charkowie i w Kalininie NKWD zamordowało na rozkaz Stalina 15 tysięcy polskich oficerów, policjantów, lekarzy, profesorów i duchownych. Rozstrzeliwano ich strzałem w tył głowy. Kolejno, jednego po drugim. Jeden po drugim oczekiwali na swoją kolej.
Uśmiercono także ponad 7 tysięcy cywilnych Polaków, przetrzymywanych w 1940 roku w więzieniach na zachodniej Ukrainie i Białorusi. Ich szczątków dotąd nie odnaleziono. Bezbronnych jeńców niewypowiedzianej wojny stracono bez sądu i bez wyroku, łamiącwszelkie konwencje międzynarodowe i prawa moralne. Zginęli dlatego, że byli Polakami.
Przez pół wieku Polacy, opłakując swoich bliskich, cierpieli w milczeniu. Musieli znosić katyńskie kłamstwa i przemilczenia, dyktowane przez sowieckich oprawców i powtarzane przez ich polskich agentów. Byli prześladowani i upokarzani za każdą próbę ujawnienia prawdy. A mimo to Katyń utrwalił się w pamięci Polaków jako wielki symbol polskiej Golgoty, jako żywe źródło tradycji, patriotyzmu i siły narodu. Poczucia narodowej jedności, honoru i świętości, na którą nikt nie śmie podnieść ręki.
W 70 rocznicę KATYNIA oddajemy hołd ofiarom tej bezprzykładnej zbrodni oraz tym, którzy ocalili o niej pamięć; jesteśmy winni szacunek i wdzięczność tym, dzięki, którym, mówiąc słowami Mariana Hemara,„pamięć nie dała się zgładzić, nie chciała ulec przemocy i woła o sprawiedliwość i prawdę po świecie niesie”.
-------------------------
W uznaniu dorobku i działań na rzecz prawdy historycznej, jak również dążenia doujawnienia wszystkich faktów, dokumentów i okoliczności dotyczących Zbrodni Katyńskiej nadałem Honorowe Odznaki „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka" następującym osobom i instytucjom: polskiej Federacji Rodzin Katyńskich, rosyjskiemu Stowarzyszeniu „Memoriał”, dr.Aleksandrowi Gurjanowi, Panu Oleg Zakirowowi oraz Stowarzyszeniu Rodzin Katyńskich w Izraelu.
Uroczystość dekoracji polskiej Federacji Rodzin Katyńskich oraz Pana Oleg Zakirowa odbędzie się 5 marca, w siedzibie urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich w Warszawie; Stowarzyszenia „Memoriał” oraz dr Aleksandra Gurjanowa, odbędzie się w Ambasadzie RP w Moskwie, gdzie dokona jej Ambasador Jerzy Bahr;, uroczystość dekoracji Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich w Izraelu odbędzie się w kwietniu, w Ambasadzie RP w Tel-Aviwie, gdzie dokona jej Ambasador Agnieszka Magdziak – Miszewska.
